Akt o Usługach Cyfrowych (ang. Digital Services Act) zacznie w pełni obowiązywać 17 lutego 2024 roku. Rozporządzenie UE, zwane „konstytucją Internetu”, ma za zadanie stworzyć bezpieczniejszy i bardziej sprawiedliwy świat online dla użytkowników w każdym z krajów członkowskich UE.
Nowe regulacje mają m.in. ułatwić sposób zgłaszania nielegalnych treści i zapewnić większą przejrzystość reklam. DSA ma również kluczowe znaczenie dla wszystkich firm działających w Internecie, które zapewniają odbiorcom dostęp do treści, produktów i usług np. serwisów społecznościowych, platform handlowych, wyszukiwarek, a także dla wielu innych podmiotów.
Jak branża powinna przygotować się na te zmiany podpowie IAB Polska, który od początku zaangażował się w prace nad tym aktem prawnym i opracował „Przewodnik po DSA”, ułatwiający firmom orientację w nowych przepisach.
Kogo dotyczy DSA?
Akt o Usługach Cyfrowych nakłada odpowiedzialność za treści zamieszczane na platformach internetowych na wszystkie firmy działające w modelu dostawcy usług pośrednich – zapewniające użytkownikom dostęp do treści, produktów i usług. W praktyce zapisy dotyczą wszystkich podmiotów udostępniających treści, wyszukiwarek, stron handlowych, sieci społecznościowych, sklepów z aplikacjami, platform podróży czy zakwaterowania. Co więcej, nowe regulacje pozwolą lepiej kontrolować działanie globalnych serwisów i wyszukiwarek, na które nałożono dodatkowe obowiązki. Jednocześnie małe przedsiębiorstwa są zwolnione z części przepisów, których egzekwowanie mogłoby być bardziej obciążające.
– Ujednolicone prawodawstwo zapewni spójne, uporządkowane warunki świadczenia usług pośrednich na całym rynku, co dotąd było wyzwaniem, m.in. ze względu na zróżnicowane systemy prawne krajów członkowskich UE. Dzięki DSA kwestie podlegające dotąd rozbieżnym przepisom zostają uregulowane tak, by ułatwić zarówno ich egzekwowanie, jak i koordynację działań firm obecnych na rynku europejskim – podkreśla Prezes Zarządu IAB Polska, Włodzimierz Schmidt.
Nowe obowiązki dla firm z rynku cyfrowego
Dla wielu firm branży internetowej kluczową wiadomością jest zmiana sposobu targetowania reklam i konieczność zadbania o zwiększenie ich transparentności.
– W myśl nowych zapisów każda reklama prezentowana konkretnemu odbiorcy przez dostawców platform internetowych na ich interfejsach internetowych będzie musiała być oznaczona w sposób, który pozwoli mu jednoznacznie, zwięźle i w czasie rzeczywistym stwierdzić, że dany przekaz jest reklamą oraz to, jaki podmiot reprezentuje przekaz reklamowy i kto za ten przekaz zapłacił. Konstrukcja treści reklamowej ma także umożliwić użytkownikowi nie tylko znalezienie istotnych informacji na temat głównych parametrów wykorzystanych do określenia odbiorcy, ale i – w stosownych przypadkach – zmiany tych parametrów – zaznacza Lidia Zamecka, Grupa Robocza ds. DSA IAB Polska.
Dostawcy platform internetowych zostają także zobowiązani do zapewnienia odbiorcom usługi funkcji umożliwiającej złożenie oświadczenia czy przekazywane przez nich treści są informacją handlową lub czy takową zawierają. Zapis ten dotyczy podmiotów przekazujących treści, np. przedsiębiorców działających na platformach handlowych, którzy przekazują informacje handlowe, jak wiadomość o promocji cenowej dotyczącej ich produktów. Złożone przez nich oświadczenia mają gwarantować konsumentom przeglądającym platformy jasny komunikat, że dane treści są informacją handlową.
Równie istotne dla firm przepisy Aktu o Usługach Cyfrowych zakazują publikowania targetowanych treści reklamowych opartych o profilowanie danych wrażliwych i danych osób małoletnich. Do określenia grupy docelowej nie będzie można zatem przetwarzać informacji, ujawniających poglądy polityczne, religijne czy światopoglądowe, dotyczących zdrowia lub sfery seksualnej.
Jak przygotować się do DSA?
W jaki sposób nowe regulacje odnoszą się do ogólnych rozporządzeń o ochronie danych RODO? Czy i na jakich zasadach dopuszczalne będzie prezentowanie reklam osobom małoletnim? Co w praktyce oznacza zwiększenie transparentności treści reklamowych?
Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znalazły się w „Przewodniku po DSA” dostępnym na stronie internetowej IAB Polska. – Jest to kompleksowy materiał, który tłumaczy wszystkie istotne kwestie związane z nadchodzącymi zmianami. Już teraz mogę śmiało stwierdzić, że powinna to być podstawowa lektura dla wszystkich podmiotów działających na rynku reklamy cyfrowej – zaznacza Szef Zespołu Zadaniowego ds. DSA przy IAB Polska, mecenas Xawery Konarski.
Eksperci IAB Polska przygotowali szereg dokumentów wyjaśniających wybrane przepisy Aktu o Usługach Cyfrowych tak, by rozwiać wątpliwości interpretacyjne i ułatwić firmom dostosowanie się do nowych przepisów. Specjalnie powołana Grupa Robocza ds. DSA pracuje nad kolejnymi treściami, które będą sukcesywnie wyjaśniać ewentualne zawiłości prawne pojawiające się w pierwszych miesiącach obowiązywania nowych regulacji.
Nowa, bezpieczna rzeczywistość cyfrowa dla użytkowników?
Nadrzędnym celem DSA jest stworzenie bezpieczniejszego i bardziej sprawiedliwego świata online. Przepisy mają w równym stopniu chronić wszystkich użytkowników w Unii Europejskiej, zarówno w odniesieniu do ich podstawowych praw, jak i nielegalnych towarów, treści lub usług. Dzięki wprowadzeniu obowiązkowych, zrozumiałych dla użytkowników systemów oznaczania, łatwiej będzie zgłosić niedozwolone przez prawo produkty i praktyki, jak podrabiane towary, substancje szkodliwe dla zdrowia, język nienawiści, nakłanianie do popełnienia przestępstwa, itp.
Nowe regulacje mają również zapewnić większą przejrzystość w zakresie reklamy czy zakaz stosowania niektórych rodzajów reklamy ukierunkowanej, takich jak przekazy wykorzystujące dane wrażliwe lub dane małoletnich. Istotnym celem Aktu o Usługach Cyfrowych jest zwalczanie przypadków dezinformacji i wprowadzania użytkowników w błąd przy użyciu reklamy i tzw. dark patterns, zwodniczych interfejsów manipulujących decyzjami odbiorców.
– Jako instytucja działająca na rynku cyfrowym od 25 lat, zdajemy sobie sprawę, jak istotną kwestią jest bezpieczeństwo w Internecie. To aspekt tak samo ważny zarówno z perspektywy całej branży digitalowej jak i dla samych użytkowników. Dlatego też IAB Polska od początku zaangażował się w prace nad nowym aktem prawnym. Wspieraliśmy tworzenie zapisów m.in. przez wydawanie opinii i stanowisk naszych ekspertów, zarówno na poziomie krajowym, współpracując z Ministerstwem Cyfryzacji, jak i unijnym. DSA jest z pewnością jedną z najważniejszych regulacji branży internetowej ostatnich lat, która działa na rzecz bezpiecznego i budzącego zaufanie środowiska cyfrowego – podkreśla Prezes Zarządu IAB Polska, Włodzimierz Schmidt.