Z ubiegłorocznego raportu McKinsey & Company „Chmura 2030. Jak wykorzystać potencjał technologii chmurowych i przyspieszyć wzrost w Polsce” wynika, że wdrożenie chmury w polskich firmach i instytucjach publicznych może przynieść gospodarce dodatkowo 121 mld zł w 2030 roku. To nadprogramowe 4 proc. PKB, o czym wiedzą przedstawiciele sektora bankowego. Badania firmy GFT przeprowadzone wśród detalicznych i korporacyjnych banków działających w Polsce pokazują, jak po dwóch latach przyspieszonej transformacji cyfrowej liderzy biznesu są bardziej, niż kiedykolwiek świadomi roli otwartej bankowości w połączeniu z nowoczesnymi technologiami, w tym rozwiązaniami chmurowymi.
Przyszłość to zmiana
Zmiany z reguły generują nowe wyzwania odnośnie zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa, zarówno samym podmiotom sektora finansowego, jak i ich klientom. Wyniki badania „Accelerating Transformation Through Cybersecurity in Financial Services”, przeprowadzonego w 2021 r. przez IDC na zlecenie Fortinet wśród instytucji europejskich, wskazują trzy strategiczne obszary dla zachowania konkurencyjności w sektorze finansowym: zaufanie i bezpieczeństwo cyfrowe (48% wskazań), dostępność i niezawodność infrastruktury cyfrowej (42%), ciągłość operacji biznesowych (35%). Wśród najważniejszych wymieniono też infrastrukturę IT.
Wprowadzanie nowych produktów bankowych, innowacyjnych sposobów kontaktu z klientem czy postęp w zakresie technologii, zwiększają złożoność funkcjonujących rozwiązań i wymuszają ich modernizację. Na konieczność zmiany wpływają czynniki wewnętrzne, takie jak: wyzwania związane ze wzrostem liczby wykorzystywanych kanałów i oferowanych produktów, z obsługą systemów legacy czy koniecznością zapewnienia wydajności funkcjonującego ekosystemu IT. Istotne są również przyczyny zewnętrzne związane z zapewnieniem zgodności regulacyjnej i utrzymaniem konkurencyjności banku.
Dotychczasowe bariery w funkcjonowaniu rozwiązań dla core banking
Na potrzebę modernizacji centralnych systemów bankowych uwagę zwrócili uczestnicy badania GFT „Przyszłość systemów centralnych. Czy już czas na chmurę?” przeprowadzonego w kwietniu i maju 2022 roku. Wśród nich znalazły się osoby na stanowiskach kierowniczych w sektorze finansowym.
Najważniejsze ograniczenia w funkcjonowaniu dotychczasowych rozwiązań core banking w polskim sektorze bankowym, na które wskazali to:
- wysokie koszty utrzymania i rozwoju dotychczasowego systemu;
- małą elastyczność we wprowadzaniu zmian (ang. time-to-market);
- ograniczony zakres funkcjonalny;
- problemy integracji nowych rozwiązań z istniejącymi;
- czas przetwarzania EOD (ang. End of Day).
Rozbieżności pojawiły się w zależności od wielkości banku. Największe różnice wystąpiły w ocenie możliwości integracji z innymi rozwiązaniami, zakresu funkcjonalnego oraz elastyczności wprowadzania zmian. Te kategorie zostały ocenione wyżej przez małe banki niż przez duże. Spowodowane jest to faktem, że na polskim rynku większość dużych banków dysponuje systemami z szerokimi możliwościami w zakresie dopasowania produktów do potrzeb klienta czy możliwością ingerencji w kod źródłowy. Z kolei mniejsze banki zwykle korzystają z rozwiązań standardowych, a zatem mniej elastycznych. Dla potrzeb badania przyjęto, że mały bank to instytucja o aktywach do 40 mld złotych, a duży i średni – powyżej tej wartości.
Korzyści z modernizacji centralnych systemów bankowych
Raport GFT wskazuje także kluczowe czynniki przejścia na nowoczesne rozwiązania core banking. Są to:
- lepsze dopasowanie produktów i usług do potrzeb klientów;
- realizację strategii rozwoju banków;
- ograniczenie kosztów;
- niedostatek istniejących rozwiązań.
Odpowiedzi w badaniu GFT dotyczące kluczowych korzyści są dość zróżnicowane, ponownie ze względu na wielkość banku. Największa różnica pojawiła się przy ocenie wzrostu wyceny firmy. Czynnik ten miał większe znaczenie dla małych banków (średnia ocena: 4 w skali 1-5), podczas gdy dla dużych – bardzo niewielkie (średnia ocena poniżej 1).
Takie powody jak – realizacja strategii rozwoju, niedostatki istniejących rozwiązań czy konkurencja ze strony innych banków – zostały przez małe podmioty ocenione wyżej. Tymczasem duzi gracze większy nacisk kładli na lepsze dopasowanie produktów i usług do potrzeb klientów. Rozbieżności w odpowiedziach biorą się z różnic w potencjale i skali działalności dużych i małych banków, a także ze specyfiki wyzwań, z jakimi mierzy się każda z tych grup.
Co z tą chmurą?
Z ankiety przeprowadzonej na potrzeby raportu GFT wynika, że ponad połowa banków (55%) ma już rozpoczęty plan modernizacji core bankingu. Z pozostałej grupy 9% planuje rozpocząć taki projekt w ciągu dwóch najbliższych lat. W grupie ankietowanych dużych i średnich banków deklarację taką wyraziła połowa respondentów, a w grupie małych – 60%.
Środowisko bankowe jest w pełni świadome korzyści płynących z wprowadzenia rozwiązań chmurowych. Spośród firm, które już modernizują albo planują modernizację systemu w ciągu dwóch najbliższych lat, 29% przyznało, że wdrożenie nowoczesnego systemu core banking będzie, a niekiedy już jest, częścią kompleksowej transformacji cyfrowej.
Wśród tych, którzy już wykorzystują technologie chmurowe, 45% korzysta z rozwiązań private cloud, 36% – z public cloud, natomiast 27% stosuje rozwiązania hybrydowe. Najczęściej wykorzystywanym modelem jest PaaS (64% ankietowanych) oraz SaaS (55%), a nieco mniej popularny jest IaaS (45%).
Trend ten ma odzwierciedlenie na świecie. Jak podaje Eurostat, w 2021 roku 41% firm w UE aktywnie wykorzystywało aplikacje chmurowe. Polski wskaźnik był na poziomie 29%, wobec 24% w 2020 roku. Choć jesteśmy poniżej średniej, to niektóre sektory, a w szczególności bankowość, wykorzystuje technologię chmurową w swoich codziennych działaniach na dużo wyższym poziomie.
Polskie banki w zakresie migracji systemów centralnych do usług chmurowych nastrajają optymistycznie. Co więcej, od wielu już lat utrzymują się w czołówce cyfrowych zmian, w tym w udostępnianiu kanałów cyfrowych klientom. Według raportu Deloitte’a „Digital Banking Maturity 2022”, obejmującego 304 banki z 41 krajów, stopień cyfryzacji rodzimego sektora przekracza średnią światową. Aż sześć banków z Polski znalazło się w elitarnym gronie 30 cyfrowych liderów, którzy wyznaczają kierunki digitalizacji sektora bankowego.
Najlepsze rozwiązanie dla sektora finansowego
Nie ulega wątpliwości, że banki nieustannie konkurują na najlepsze oraz najszybsze usługi i rozwiązania. Wybranie systemu centralnego nowej generacji opartego na chmurze (cloud native) buduje ich przewagę konkurencyjną i świadczy o innowacyjności.
Samo GFT przykładów takiej efektywnej współpracy ma wiele. Jednym z nich jest kooperacja z brytyjskim partnerem Thought Machine, z którym stworzono BankLiteX – modułowe, kompleksowe rozwiązanie, pozwalające zbudować i wdrożyć podmiot bankowości cyfrowej oparty na chmurze – szybciej niż kiedykolwiek było to możliwe. Finalnym efektem może być wirtualny bank do zarządzania klientami i rachunkami dostępny w mniej niż 12 tygodni.
Innowacyjność i wysoka skuteczność rozwiązań dowodzą, że na inwestycji w chmurę nie można stracić. Według Grand View Research wartość rynku technologii chmurowych dla sektora finansowego była w 2021 roku na poziomie 20 mld dol. Przewiduje się, że do 2030 roku przychody wzrosną pięciokrotnie i przekroczą poziom 105 mld dol.