Według 56% dyrektorów finansowych w Polsce, przychody ich firm są już na poziomie sprzed kryzysu, podczas gdy w sumie w regionie twierdzi tak nieco ponad 40% dyrektorów, a w Hiszpanii, Grecji i Wielkiej Brytanii – po mniej niż 30%, wynika z raportu Deloitte “European CFO Survey Spring 2021”.
Przygotowany przez naukowców Uniwersytetu Oksfordzkiego wskaźnik restrykcyjności obostrzeń związanych z pandemią był w marcu br. nieznacznie niższy niż w kwietniu rok temu. Tymczasem najnowsze badanie Deloitte na temat europejskich dyrektorów finansowych wskazuje na rosnący optymizm w całym regionie. 53% CFO – a więc więcej o 3 pkt proc. niż pół roku temu, gdy ten wynik był najwyższy w historii badania – deklaruje, że są bardziej optymistycznie nastawieni do perspektyw finansowych swojej firmy niż jesienią. W Polsce takie odpowiedzi stanowiły 52%, podano.
“To gwałtowne odbicie nastrojów jest zupełnie naturalną konsekwencją ich głębokiego spadku wiosną ubiegłego roku. Program szczepień postępuje we wszystkich krajach europejskich, co z kolei przybliża zniesienie ograniczeń w najbliższych miesiącach czy nawet tygodniach. Zdecydowaną poprawę nastrojów widać nawet w sektorach, które szczególnie mocno ucierpiały w ciągu ostatniego roku” – powiedziała cytowana w komunikacie Julia Patorska, partner associate, liderka zespołu analiz ekonomicznych w Deloitte.
Poproszeni o ocenę, w którą fazę kryzysu weszła ich organizacja, dwóch na trzech dyrektorów finansowych stwierdza, że przygotowują się i kształtują przyszłość po pandemii. 14% deklaruje, że nadal znajduje się w trybie przetrwania. W przypadku Polski to odpowiednio 56% i 23%. Analiza wyników badania w poszczególnych branżach pokazuje jednak spore różnice w poziomie optymizmu. Podczas gdy 81% dyrektorów finansowych w sektorze farmaceutycznym i opieki medycznej uważa, że ich organizacja już przygotowuje się do funkcjonowania po pandemii, w sektorze turystycznym odpowiedziało tak 38% zapytanych CFO, a ponad połowa twierdzi, że wciąż walczy o przetrwanie swojej firmy.
“Szczególnie interesująco te odpowiedzi kształtują się wśród CFO z firm działających w handlu detalicznym. Pandemia zmusiła sprzedawców do inwestowania i rozszerzania swoich możliwości w zakresie omnichannel, w kierunku nowych sposobów obsługi klientów. W efekcie aż 66% dyrektorów finansowych z tego sektora twierdzi, że ich przedsiębiorstwa przygotowują się już do funkcjonowania w rzeczywistości postpandemicznej” – dodała Patorska.
Ekspertka dodała, że znaczenie ma również wielkość firmy. Prawie jedna czwarta CFO z przedsiębiorstw o rocznych przychodach do 100 mln euro twierdzi, że nadal znajdują się w fazie “reagowania”. Tak samo odpowiedziało 6% dyrektorów finansowych w firmach o rocznych przychodach w wysokości 1 mld euro lub więcej.
“Europejscy dyrektorzy finansowi wiążą większe niż polscy nadzieje z kolejnymi 12 miesiącami. 77% CFO w regionie oczekuje wzrostu przychodów swoich firm, podczas gdy w Polsce odpowiedziało tak 45% zapytanych. Nieco ponad jedna piąta CFO w kraju spodziewa się spadku przychodów, tymczasem w regionie tylko 11%. Co ciekawe, aż 56% polskich CFO uważa, że przychody ich firm są już na poziomie lub powyżej poziomu sprzed kryzysu, podczas gdy w sumie w regionie twierdzi tak nieco ponad 40% dyrektorów, a dla porównania w Hiszpanii, Grecji i Wielkiej Brytanii – po mniej niż 30%” – czytamy dalej.
Pomimo ogólnego wzrostu optymizmu niektórzy dyrektorzy finansowi w regionie widzą długą drogę do poprawy sytuacji. Podczas gdy niespełna jedna czwarta respondentów spodziewa się powrotu do poziomu aktywności sprzed kryzysu do końca 2021 roku (13% w Polsce), kolejna jedna czwarta oczekuje, że na pełne ożywienie trzeba będzie poczekać do 2022 roku (8% w Polsce).
“Szczególnie niskie oczekiwania są w sektorze turystycznym. Żadna firma z tej branży nie wróciła jeszcze do poziomu sprzed pandemii, a tylko 15% w regionie spodziewa się, że stanie się tak do końca tego roku. Również dyrektorzy finansowi w sektorze motoryzacyjnym nie oczekują szybkiej poprawy sytuacji. Tylko 19% z nich deklaruje, że jest już na poziomie sprzed kryzysu, a nieco ponad jedna trzecia spodziewa się odbicia do końca 2021 roku” – podkreślił Aleksander Laszek, manager w zespole analiz ekonomicznych Deloitte.
Trzy czwarte CFO w sektorze finansowym twierdzi, że jest już na poziomie sprzed kryzysu lub spodziewa się, że będzie na nim do końca roku. CFO nadal obawiają się osłabienia popytu i ogólnego stanu gospodarki. Dostrzegają co prawda nieco mniejszą niepewność niż jesienią, ale ponad jedna trzecia dyrektorów finansowych w Polsce i 65% w regionie nadal uważa obecny poziom niepewności gospodarczej i finansowej za wysoki lub bardzo wysoki. Mimo to gwałtownie wzrosły plany inwestycyjne. Prawie połowa dyrektorów finansowych w Europie planuje zwiększyć nakłady inwestycyjne w ciągu najbliższych 12 miesięcy, a 14% planuje ich zmniejszenie, wskazano również.
“Ostatni raz CFO wykazywali podobną gotowość do inwestowania trzy lata temu, a więc na długo przed pandemią. COVID-19 przyniósł ze sobą m.in. nowe wymagania związane z bezpieczeństwem pracowników i klientów, a także potrzebę zwiększenia interakcji cyfrowej. To wszystko wymaga inwestycji w nowy sprzęt, automatykę i technologie cyfrowe” – wskazał dyrektor zarządzający ACCA w Polsce Jakub Wojnarowski.
Perspektywy zatrudnienia również wykazują wyraźne oznaki poprawy. Prawie jedna czwarta dyrektorów finansowych w Europie i jedna trzecia w Polsce spodziewa się zwiększenia zatrudnienia w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Eksperci Deloitte zwracają uwagę, że prognoza ta jest pozytywna także w branżach najbardziej dotkniętych pandemią, które kryzys zmusił do redukcji liczby pracowników. W większości krajów objętych badaniem prognoza ta jest pozytywna także dla sektorów najbardziej dotkniętych kryzysem pandemicznym i zmuszonych do redukcji liczby pracowników, takich jak na przykład branża turystyczna.
W jednej trzeciej krajów objętych badaniem, w tym w Polsce, dyrektorzy finansowi wymieniają niedobór wykwalifikowanej siły roboczej jako jeden z trzech największych problemów, podczas gdy jesienią taka sytuacja miała miejsce tylko w jednym kraju, zakończono.