Sytuacja finansowa 40% Polaków w ciągu ostatnich 3 miesięcy pogorszyła się, a 45% planuje wydać na świąteczne przygotowania mniej niż w ubiegłym roku, wynika z raportu “Świąteczny portfel Polaków 2020”, opublikowanego przez Związek Banków Polskich (ZBP). Prawie 75% badanych zamierza wydać łącznie na święta nie więcej niż 1 000 zł, z czego wydatki 40% nie przekroczą 500 zł.
Prawie połowa (45%) Polaków planuje wydać w grudniu zdecydowanie mniej niż w ubiegłym roku. Gotowość do zostawienia wyższych kwot w sklepach i punktach usługowych deklaruje jedynie 6% badanych. Według danych ZBP, blisko 75% badanych nie zamierza wydać łącznie na święta więcej niż 1 000 zł, z czego 40% planuje zmieścić się w kwocie dwukrotnie niższej.
“Oczywiście, należy pamiętać, że są to kwoty deklarowane indywidualnie, a łączne przychody gospodarstw domowych tworzy często więcej niż jedna osoba. Kwoty te mogłyby być wyższe, gdyby udało się wcześniej nieco zaoszczędzić w tym celu. Tymczasem, jak wynika z raportu, 3 na 4 Polaków w ogóle nie odkładało pieniędzy z myślą o świętach, a jedynie 15% przyznało, że przez cały rok oszczędziło na ten cel do 500 zł” – czytamy w komunikacie z badania.
Zmiany w postawach konsumenckich odzwierciedlają też dane dotyczące kredytów. Wprawdzie, według listopadowego “Monitora Bankowego” przygotowywanego na zlecenie ZBP, 60% bankowców zauważyło wzrost zainteresowania kredytami konsumpcyjnymi, z największą popularnością kredytów w przedziale 3000-5000 zł (42%). Jednak jak wynika z danych Biura Informacji Kredytowej, od początku roku banki udzieliły blisko 2,3 mln kredytów gotówkowych, tj. o ponad 30% mniej niż przed rokiem. Sytuację nieco poprawiają kredyty ratalne, których udzielono nieco ponad 2,8 mln sztuk i w tym przypadku mamy wzrost o ok. 3% r/r, podano także.
Abstrahując od tych trendów, według danych z raportu, 79% Polaków planuje zakup prezentów. Najwięcej, 43% badanych, szykuje upominek dla od 4 do 6 osób, a nieco mniej (38%) planuje obdarować 2 lub 3 osoby. Na cele prezentowe 26% ankietowanych planuje wydać między 100 a 300 zł, a 32% od 300 do 500 zł. Co czwarty Polak (24%) przeznaczy na to między 500 a 1000 zł. Z kolei 12% Polaków decyduje się na zakup prezentów dla od 7 do nawet 10 osób.
“Nie ‘grożą’ nam spontaniczne zakupy na jarmarkach bożonarodzeniowych, świąteczne wypady do restauracji czy wyjazdy na krótki urlop narciarski w okresie noworocznym. Będą za to zakupy bardziej przemyślane i czasami odkładane od dłuższego czasu. Skorzystamy z obniżek proponowanych przez wielkie sieci RTV/AGD, które także znalazły się w koronawirusowych kłopotach i żeby nie popaść w jeszcze większe tarapaty kuszą obniżkami. Ponieważ z roku na rok potrafimy liczyć coraz lepiej, nie pozostajemy na te oferty obojętni, i to jak się wydaje jest tajemnica wzrostu sprzedaży kredytów ratalnych w ujęciu liczbowym, jak i wartościowym” – czytamy w raporcie.
Jak pokazują zebrane dane, 17% badanych, większość upominków już zakupiło w listopadzie, korzystając również z promocji tzw. czarnego piątku m.in. na sprzęt elektroniczny czy odzież. Najwięcej osób (67%), planuje zrobić zakupy w ciągu pierwszych dni grudnia. Jednak wiele obowiązków i związany z tym brak czasu powoduje, że część z nas pozostawia zakup prezentów na tzw. ostatnią chwilę. 14% respondentów planuje wybrać się po upominki w drugiej połowie grudnia, ale nie później niż w ostatni weekend przed świętami.
W przypadku sklepów stacjonarnych, Polacy pomimo zaleceń ekspertów najchętniej płacą gotówką (46%). Nieco mniej respondentów (40%), wybiera kartę debetową lub kartę kredytową (28%). Coraz częściej wybieraną formą płatności jest BLIK. Podczas zakupu prezentów 12% ankietowanych odpowiedziało, że wybiorą wprowadzenie 6-cyfrowego kodu ze swojego telefonu.
“W przypadku zakupów online brak płatności w formie banknotów czy monet jest dość oczywisty. Zamiast tego respondenci w większości (50%) wybierają zwykły przelew bankowy za pośrednictwem bankowości internetowej. Podczas zakupów online robionych z wygodnego fotela, popijając ciepłą herbatę w jesienny wieczór, znaczna grupa osób wybiera także BLIK-a (31%). Mniejsza część ankietowanych (17%) przyznała, że najczęściej płaci kartą debetową, a 16% kartą kredytową” – czytamy także.
Polacy, zapytani o to bez czego najbardziej nie wyobrażają sobie świąt, nie mieli większych wątpliwości, że to co jest dla nich najważniejsze to spotkania z bliskimi i to nawet w małym gronie (62%), choinka (59%) i potrawy wigilijne (57%). Nieco mniej ważne jest dla nas śpiewanie lub słuchanie kolęd (18%), a także prezenty (14%), na których poszukiwanie poświęcamy tyle energii (i pieniędzy).
Jak wynika z raportu, dla połowy z nas mijający rok pod względem finansowym był gorszy niż 2019 r., a na plus w tym obszarze zapisze go jedynie 14% Polaków.
Raport oparty jest o najnowsze wyniki badania nastrojów społecznych i popytu konsumenckiego, przeprowadzonego w drugiej połowie listopada br. na zlecenie ZBP przez pracownię Pollster na reprezentatywnej próbie 1052 dorosłych Polaków w różnych grupach wiekowych, w oparciu o metodę wywiadów internetowych (CAWI). Raport został także uzupełniony o wybrane dane statystyczne pochodzące z Monitora Bankowego przygotowywanego comiesięcznie przez Kantar na zlecenie ZBP oraz dane zewnętrzne pochodzące od takich instytucji jak Biuro Informacji Kredytowej i Główny Urząd Statystyczny.